آیا آموختن آلمانی ضروری است؟

اهمیت زبان آلمانی برای مهاجران در بازار کار آلمان: فرصت‌ها و چالش‌ها

آلمان به عنوان یکی از قدرتمندترین اقتصادهای جهان و مقصدی جذاب برای نیروی کار ماهر، همواره در تلاش برای پر کردن شکاف موجود در بازار کار خود بوده است. با این حال، تجربه مهاجران نشان می‌دهد که موانعی مانند بوروکراسی پیچیده و فرهنگ خاص بازار کار آلمان، ورود و ادغام آن‌ها را دشوار می‌سازد. در این میان، زبان آلمانی نقشی کلیدی دارد؛ اما آیا واقعاً همه مهاجران نیازمند یادگیری این زبان هستند؟

تجربه یک مهاجر: از سریلانکا به برلین

“دولاج مدوشان”، یک جوان ۲۹ ساله از سریلانکا، نمونه‌ای از چالش‌های پیش روی مهاجران در آلمان است. او که در کشور خود گواهینامه رانندگی اتوبوس داشته، اکنون در مرکز توزیع آمازون در برلین مشغول به کار است؛ شغلی که نیاز چندانی به مهارت زبانی یا مدارک حرفه‌ای ندارد.

مدوشان می‌گوید که با وجود آگهی‌های متعدد درباره کمبود راننده اتوبوس در برلین، هنوز نتوانسته رویای خود را برای کار در این حرفه محقق کند. او برای تحقق این هدف باید هم گواهینامه رانندگی خود را در آلمان به تأیید برساند و هم سطح “متوسط” زبان آلمانی را کسب کند. اما شرکت در دوره‌های زبان آلمانی به دلیل زمان‌بر بودن آن‌ها، در کنار کار تمام‌وقت، چالشی بزرگ برای اوست.

شکاف میان مهاجران و جامعه تک‌زبانه آلمان

بریتا اشنایدر، استاد زبان‌شناسی و مهاجرت در دانشگاه اروپایی ویادرینا، معتقد است که جامعه آلمان همچنان به شکلی تک‌زبانه باقی مانده است. او می‌گوید: “مهاجران یا باید به مراکز کاریابی‌ای مراجعه کنند که نیازی به زبان آلمانی ندارند، یا اینکه زبان آلمانی را بیاموزند تا بتوانند در جامعه ادغام شوند.”

با این حال، بسیاری از مهاجران به دلیل دشواری و زمان‌بر بودن دوره‌های آموزش زبان، انگیزه کافی برای یادگیری ندارند. به عنوان مثال، دوره‌های زبان آلمانی در برلین معمولاً ۵ روز در هفته و به مدت چهار ساعت در روز برگزار می‌شوند، که این برنامه برای افرادی مانند مدوشان که نیاز به کار تمام‌وقت دارند، غیرممکن به نظر می‌رسد.

زبان انگلیسی: زبان جایگزین در شهرهای بزرگ

با رشد جمعیت مهاجر و افزایش استارت‌آپ‌ها در آلمان، زبان انگلیسی به تدریج جایگاه ویژه‌ای در بازار کار این کشور پیدا کرده است. طبق آمار “انجمن استارت‌آپ‌های آلمان”، تعداد شرکت‌هایی که از زبان انگلیسی به عنوان زبان کاری استفاده می‌کنند، در برلین از ۴۲ درصد به بیش از ۵۵ درصد افزایش یافته است.

با این حال، این روند در همه بخش‌های شغلی آلمان صادق نیست. به عنوان مثال، در بخش‌هایی مانند مراقبت‌های بهداشتی و بیمارستان‌ها، مهارت در زبان آلمانی همچنان الزامی است. برند مایر، استاد ارتباطات بین‌فرهنگی در دانشگاه ماینتس، تأکید می‌کند که کارمندان این بخش‌ها باید بتوانند با بیماران، پزشکان و یکدیگر به زبان آلمانی صحبت کنند.

پیشنهادات برای کاهش چالش‌ها

کارشناسان معتقدند که برای جذب بهتر مهاجران، آلمان باید تغییراتی در سیاست‌های خود ایجاد کند:

• ارائه دوره‌های کوتاه‌تر و تخصصی زبان آلمانی متناسب با مشاغل موردنیاز.
• ایجاد محتوای چندزبانه در وب‌سایت‌های کاریابی.
• استخدام نیروهایی در آژانس‌های کاریابی که به زبان‌های مختلف مانند ترکی، روسی یا انگلیسی مسلط باشند.

نتیجه‌گیری

دولاج مدوشان و مهاجرانی مانند او، نمادی از شکاف موجود میان سیاست‌های رسمی جذب نیروی کار و واقعیت‌های بازار کار آلمان هستند. در حالی که زبان آلمانی همچنان نقشی حیاتی در بسیاری از مشاغل ایفا می‌کند، تغییرات اجتماعی و اقتصادی نشان می‌دهند که شاید آلمان نیازمند جامعه‌ای چندزبانه باشد تا بتواند نیروی کار موردنیاز خود را بهتر جذب و حفظ کند.