از کوسه باید ترسید؟
آیا کوسهها در امارات تهدیدی برای انسانها هستند؟ نگاهی به حقیقت موجودات شگفتانگیز در خلیج فارس
کوسهها از دیرباز در دریاها حضور دارند، بهطور تقریبی از 450 میلیون سال پیش، که این مدت زمانی بیشتر از دایناسورها است. این موجودات بهعنوان شکارچیان قله در اکوسیستمهای دریایی شناخته میشوند و در فرهنگ عامه بهویژه با فیلمهای هالیوودی و ترسهای ناخواسته بشر نسبت به آنها شناخته شدهاند. اما با وجود انتشار اخبار و شایعاتی از مشاهده کوسهها در سواحل امارات متحده عربی، واقعیت این است که آیا کوسهها تهدیدی واقعی برای انسانها محسوب میشوند؟
کوسهها در خلیج فارس: چه گونههایی حضور دارند؟
در خلیج فارس 32 گونه شناختهشده از کوسهها وجود دارد که برخی از معروفترین و خطرناکترین گونهها همچون کوسه گاوی و کوسه ببر نیز در این منطقه حضور دارند. این دو گونه از جمله گونههای شایع در حملات بدون تحریک به انسانها در سراسر جهان هستند. اما آیا واقعاً باید از این گونهها در سواحل امارات ترسید؟
آیا کوسهها به نواحی کم عمق نزدیک میشوند؟
کوسهها در خلیج فارس بهطور کلی رفتارهای متفاوتی را بسته به فصول مختلف سال از خود نشان میدهند. در فصلهای گرمتر و با افزایش شوری آب، اغلب این موجودات به مناطق عمیقتر مهاجرت میکنند و به ندرت به سواحل نزدیک میشوند. منابع غذایی اصلی کوسهها در خلیج فارس در مناطق دورتر از سواحل قرار دارند و به همین دلیل، شانس مواجهه انسانها با این حیوانات در آبهای ساحلی بسیار کم است.
در هفتههای اخیر گزارشهایی از مشاهده کوسههای لیمویی، کوسههای گاوی و برخی از کوسههای کوچکتر در نزدیکی سواحل امارات منتشر شده است. این مشاهدهها معمولاً به دلیل علاقه این گونهها به منابع غذایی یا فعالیتهای تولید مثل رخ میدهند. برای مثال، مشاهدههای اخیر در زیر پلی در پالم جمیرا به احتمال زیاد به دلیل جذب زیوپلانکتون توسط نور پل است که باعث جذب هشتپاها میشود و در نهایت، کوسهها برای تغذیه به این نواحی میآیند. با این حال، هیچکدام از این کوسهها به انسانها توجهی نداشته و حملات به ندرت در این منطقه گزارش شده است.
کوسهها و رفتارهای آنها در اطراف انسانها
در حقیقت، مطالعات اخیر با استفاده از فیلمهای پهپادی نشان دادهاند که رفتار کوسهها بهطور کلی بسیار آرام و گریز از انسانها است. در این ویدئوها مشاهده میشود که کوسهها معمولاً ترجیح میدهند از انسانها دور شوند و هیچگونه علاقهای به نزدیک شدن به شناگران و موجسواران نشان نمیدهند. در واقع، کوسهها به طور غریزی از انسانها دوری میکنند، و این اطلاعات جدید از طریق فناوریهای مدرن مانند پهپادها، نشاندهنده بیخطر بودن بیشتر کوسهها برای انسانها است.
آیا باید از کوسهها ترسید؟
اگرچه حادثه ناگوار حمله کوسه در مصر در سال 2023 نگرانیهایی را در منطقه ایجاد کرده است، اما باید گفت که این حادثه بسیار نادر بود و هیچ حملهای به انسانها در امارات گزارش نشده است. با وجود ترسها و تصورات منفی از کوسهها، واقعیت این است که حملات به انسانها از سوی این موجودات بسیار نادر است و در واقع، بسیاری از گونههای دیگر حیوانات مانند خرسها، کروکدیلها و گاندوها بیشتر احتمال دارد که به انسانها واکنش تهاجمی نشان دهند.
پروژههای حفاظت از کوسهها در امارات
در امارات، پروژههای حفاظتی مختلفی در حال انجام است تا این موجودات شگفتانگیز حفظ شوند. Save Our Seas یکی از نهادهای پیشرو در این زمینه است که بهطور گستردهای در زمینه حفاظت از کوسهها و دیگر موجودات دریایی فعالیت میکند. با توجه به وضعیت بحرانی بسیاری از گونههای کوسه در جهان و احتمال کاهش جمعیت آنها، حفاظت از این موجودات برای حفظ تعادل اکوسیستمهای دریایی اهمیت بسیاری دارد. امارات خوششانس است که هنوز به خانهگاه کوسهها تبدیل شده و مسئولیت ما این است که این موجودات را حفظ کرده و از آنها بهطور مسئولانه استفاده کنیم.
حقایق شگفتانگیز در مورد کوسهها
- کوسهها نمیتوانند شنا نکنند: اگر کوسهها نتوانند شنا کنند، به ته دریا میافتند.
- کبد عظیم کوسهها: کبد کوسهها به آنها این امکان را میدهد که مدتهای طولانی بدون غذا زنده بمانند.
- کوسهها ماهی هستند: تنها تفاوت آنها این است که اسکلتشان از غضروف است و نه استخوان، که این موضوع باعث میشود حرکتهای آنها بسیار سریع و بیزحمت باشد.
نتیجهگیری
در نهایت، کوسهها در خلیج فارس تهدیدی واقعی برای انسانها نیستند. با این حال، حفاظت از این موجودات ضروری است تا نه تنها اکوسیستمهای دریایی حفظ شوند، بلکه انسانها نیز بتوانند از این دریاها بهطور ایمن بهرهبرداری کنند.